Ο κουρκουμάς αποτελεί ένα μπαχαρικό που έχει απασχολήσει την επιστημονική κοινότητα και στον οποίο αποδίδονται πολλές ευεργετικές ιδιότητες στην υγεία μας. Είναι ένα από τα πλέον διαδεδομένα μπαχαρικά στις ασιατικές κουζίνες και ένα από τα πιο ενδιαφέροντα συστατικά από διατροφικής σκοπιάς.

Προέρχεται από το φυτό Curcuma longa ή κιτρινόριζα (ένα φυτό συγγενές του τζίντζερ) και παράγεται με αποξήρανση και άλεση των ριζωμάτων της. Το φυτό αναπτύσσεται σε θερμοκρασίες από 20 έως 30 βαθμούς, με υψηλά ποσοστά υγρασίας, τα οποία συναντώνται ως επί τω πλείστων σε περιοχές της Νότιας Ασίας όπου και ο κουρκουμάς είναι ιδιαίτερα δημοφιλής. Ο κουρκουμάς αποτελεί βασικό συστατικό της ινδικής κουζίνας (είναι συστατικό και του κάρυ) αλλά και άλλων κουζινών της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής.

Παρ’ ότι ο κουρκουμάς έχει χρησιμοποιηθεί ευρέως στην παραδοσιακή ιατρική των ανωτέρω χωρών, τα τελευταία χρόνια έχει συγκεντρώσει μεγάλο ερευνητικό ενδιαφέρον με όλο και περισσότερα οφέλη του στην υγεία να γίνονται κοινώς αποδεκτά από την επιστημονική κοινότητα. Ο κουρκουμάς οφείλει τις ιδιότητες αυτές στην κουρκουμίνη, μία πολυφαινόλη που αποτελεί την κύρια δραστική του ουσία.

Ποια είναι τα οφέλη του κουρκουμά στην υγεία;

Πληθώρα μελετών μέχρι τώρα έχει διερευνήσει τη σχέση του κουρκουμά με ένα μεγάλο εύρος κλινικών δεικτών και ασθενειών.

Τα περισσότερα από τα οφέλη του σχετίζονται με την αντιφλεγμονώδη δράση της κουρκουμίνης, και κατ’ επέκταση σε διάφορες παθήσεις που σχετίζονται με χρόνια ή παροδική φλεγμονή. Παρακάτω παρουσιάζονται τα πιο σημαντικά ευρήματα εξ αυτών:

  • Μειώνει την φλεγμονή

Με τον όρο φλεγμονή αναφερόμαστε σε ένα σύνολο αποκρίσεων του οργανισμού σε καταστάσεις στρες ή ασθένειας. Η κουρκουμίνη δρα αντίστοιχα με κάποια αναλγητικά όπως η ασπιρίνη όταν λαμβάνεται σε συμπληρωματικές δόσεις, με αποτέλεσμα να μειώνει τη φλεγμόνη κατά τρόπο γενικευμένο αλλά αρκετά έντονο.

  • Μειώνει τον πόνο στην οστεοαρθρίτιδα

Η συμπληρωματική χορήγηση κουρκουμά σε δόσεις των 500mg έχει φανεί ότι βοηθούν στην αντιμετώπιση του πόνου και στη βελτίωση της λειτουργικότητας, σε περιπτώσεις οστεοαρθρίτιδας. Αντίστοιχα αποτελέσματα έχουν φανεί για το μετεγχειρητικό και γενικότερο αίσθημα πόνου.

  • Δρα έναντι στην κατάθλιψη και το άγχος

Πρώιμα αποτελέσματα από μελέτες δείχνουν ότι η πρόσληψη κουρκουμά μπορεί να οδηγήσει στη μείωση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης (χωρίς η διαφορά να είναι πάρα πολύ μεγάλη), ιδιαίτερα σε άτομα που παίρνουν ήδη αντικαταθλιπτική αγωγή. Το ίδιο φαίνεται να ισχύει και για το άγχος, είτε πρόκειται για περιστασιακό (λόγω συνθηκών) είτε για χαρακτηριστικό της προσωπικότητας του ατόμου.

  • Λειτουργεί ως ισχυρό αντιοξειδωτικό

Παρ’ ότι η δράση του δεν είναι τόσο ισχυρή ώστε να επηρεάσει τον οργανισμό υγιών ατόμων, ο κουρκουμάς φαίνεται να έχει ισχυρή αντιοξειδωτική δράση επηρεάζονται θετικά πολλά συστήματα και ένζυμα του οργανισμού. Στο γεγονός αυτός οφείλονται και πολλά από τα οφέλη του σχετικά με διάφορες ασθένειες.

  • Βελτιώνει τις τιμές λιπιδίων αίματος

Υπάρχουν ενδείξεις ότι ο κουρκουμάς μπορεί να οδηγήσει σε μια ήπια μείωση των τιμών LDL χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων στο αίμα, με περισσότερες έρευνες στο θέμα αυτό να είναι αναγκαίες.

  • Ίσως βοηθά στην ηπατική λειτουργία

Οι αντιοξειδωτικές ιδιότητες του κουρκουμά μπορεί να έχουν οφέλη και για την ηπατική λειτουργία. Η κουρκουμίνη φαίνεται να προστατεύει τα ηπατικά κύτταρα από την οξείδωση, κάτι το οποίο θα ήταν ιδιαίτερα ωφέλιμο σε περιπτώσεις ασθενών με χρόνια φαρμακευτική αγωγή, όπως στο διαβήτη.

  • Πιθανώς μειώνει τον κίνδυνο για κάποιους τύπους καρκίνου

Ο κουρκουμάς φαίνεται να συμβάλλει στη μείωση του κινδύνου για καρκίνο. Μέχρι τώρα, οι ενδείξεις αφορούν κυρίως τον καρκίνο του προστάτη και του παχέως εντέρου. Παράλληλα, έρευνες έχουν δείξει ότι δρα κατασταλτικά απέναντι σε ένα ευρύ φάσμα όγκων, όπως του δέρματος, του στομάχου, του παχέως εντέρου και της χοληδόχου κύστης, σε διάφορα στάδια (έναρξη, εξάπλωση και μετάσταση). Περισσότερες έρευνες πρέπει να γίνουν προκειμένου να αποσαφηνιστεί ο ρόλος του σε αυτό.

Το άρθρο συνεχίζεται πιο κάτω

Σας ενδιαφέρει να χάσετε βάρος;

Κλείνοντας ένα ραντεβού ή απευθύνοντας μία ερώτηση στην ομάδα του Ευτροφία θα ενημερωθείτε σωστά για τις αλλαγές και βελτιώσεις που αναζητάτε στη διατροφή σας.

Πόσο χρειάζεται να προσλαμβάνω ημερησίως και πώς;

Η κουρκουμίνη, η δραστική ουσία του κουρκουμά, έχει, από μόνη της, μικρή απορροφησιμότητα. Η απορρόφησή της μπορεί να ενισχυθεί σημαντικά εφόσον την καταναλώνουμε μαζί με τα γεύματα. Πιο συγκεκριμένα, η απορρόφησή της αυξάνεται χρησιμοποιώντας μαζί πιπέρι, αφού η πιπερίνη που περιέχεται στο πιπέρι δρα συνεργιστικά στην απορρόφησή της. Επίσης, φαίνεται να απορροφάται καλύτερα όταν τον καταναλώνουμε μαζί με γάλα, καθώς και μαζί με λιπίδια (όπως ισχύει για τα σκευάσματα κουρκουμίνης).

Η κουρκουμίνη μπορεί να καταναλωθεί είτε μέσω της χρήσης της σκόνης κουρκουμά, είτε σε μορφή συμπληρώματος. Η χρήση της σκόνης φαίνεται να είναι ασφαλής σε ποσότητες έως 8γρ/ημέρα (μεγαλύτερες ποσότητες μπορεί να έχουν παρενέργειες όπως διάρροια και ναυτία). Συνήθης ποσότητα που προτείνεται είναι τα 3γρ ημερησίως.

Ως συμπλήρωμα, δεν υπάρχει σαφής προτεινόμενη δόση, ωστόσο, πιο συχνά προτείνονται κάψουλες των 500mg από 1 έως 3 φορές την ημέρα.

Πιθανές παρενέργειες

Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, μεγάλες δόσεις κουρκουμά μπορεί να προκαλέσουν στομαχικές διαταραχές (ναυτία, διάρροια κλπ). Η χρήση του κουρκουμά ως μπαχαρικό είναι μάλλον ασφαλής για εγκύους και θηλάζουσες γυναίκες, δεν ισχύει όμως το ίδιο για τα συμπληρώματα. Επομένως, γυναίκες σε φάση εγκυμοσύνης ή θηλασμού θα πρέπει να αποφύγουν τη χρήση του συμπληρώματος κουρκουμίνης, καθώς υπάρχει η πιθανότητα πρόκλησης σπασμών της μήτρας .

Επιπλέον, υψηλές δόσεις κουρκουμά δεν συστήνονται ούτε για άτομα που παίρνουν αντιπηκτική αγωγή όπως είναι η βαρφαρίνη, καθώς ο κουρκουμάς φαίνεται να ευνοεί την αιμορραγία.

Τέλος, ο κουρκουμάς δεν συστήνεται σε άτομα που έχουν χολοκυστοπάθειες, άρα δεν πρέπει να καταναλώνεται από άτομα που έχουν πέτρες στη χολή ή απόφραξη της χοληδόχου κύστης.

Το περιεχόμενο της σελίδας συνεχίζεται πιο κάτω
Συνοπτικά
Ο κουρκουμάς αποτελεί ένα πολλά υποσχόμενο μπαχαρικό που φαίνεται να έχει ευρέα οφέλη σε μια πληθώρα νοσημάτων, ιδιαίτερα αυτών που σχετίζονται με φλεγμονή όπως οστεοαρθρίτιδα, διαβήτης, υπερλιπιδαιμίες) και, ενδεχομένως, κάποιων μορφών καρκίνου. Περισσότερες μελέτες είναι απαραίτητες για να προσδιοριστεί η σαφής δράση του και η ακριβής δοσολογία που προτείνεται.

Πώς το καταναλώνω;

Ο κουρκουμάς αποτελεί, παραδοσιακά, συστατικό πολλών ασιατικών συνταγών και όχι μόνο. Εμείς σας προτείνουμε έναν από τους αγαπημένους μας τρόπους να τον καταναλώνουμε!

Συνταγή για “Golden latte” ή ρόφημα με κουρκουμά και μπαχαρικά

golden latte

Για μια μερίδα, θα χρειαστείτε:

  • 1 φλ. γάλα (ζωικό ή φυτικό)
  • 1/3 κ.γ. κουρκουμάς
  • 1/3 κ.γ. κανέλα
  • πιπέρι κατά προτίμηση (περίπου 1-2 γυρίσματα του μύλου)
  • 1/2 κ.γ. σκόνη καφέ (εμείς χρησιμοποιήσαμε στιγμιαίο εσπρέσο)
  • 1 κ.γ. μέλι

Ζεσταίνετε όλα τα υλικά σε αντικολλητικό κατσαρολάκι έως ότου το μείγμα ενοποιηθεί, και προτού βράσει.

Σερβίρεται και απολαμβάνεται ζεστό, παρέα με ένα muffin μπανάνας ή μαζί με τα δημητριακά πρωινού σας, ακόμα και σαν porridge (προσθέτοντας την απαραίτητη ποσότητα βρώμης)!