Πιθανότατα ακούσατε ή διαβάσατε και εσείς τα πρόσφατα νέα γύρω από την κατανάλωση nutella και τη συσχέτισή της με τον καρκίνο. Πόση αλήθεια υπάρχει σε όλα αυτά; Ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά.

 

Πού βασίστηκε η ιστορία;

Όλη η ιστορία ξεκίνησε από ένα πόρισμα της Ευρωπαικής Αρχής για την Ασφάλεια Τροφίμων (EFSA) το Μάιο του 2016 το οποίο, βασιζόμενο σε έρευνες σε πειραματόζωα, κατέληγε πως η κατανάλωση επεξεργασμένου φοινικελαίου σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο εξαιτίας του σχηματισμού κάποιων πιθανώς τοξικών στοιχείων κατά την διαδικασία (με τους πιο επικίνδυνους να είναι οι γλυκιδιλυκοί εστέρες λιπαρών οξέων (GE). Και όπως σωστά θα μαντέψατε, η nutella είναι ένα από τα προϊόντα που περιέχει επεξεργασμένο φοινικέλαιο.

 

Πόσο σοβαρά είναι τα πράγματα;

Οι επιβλαβείς συνέπειες από την κατανάλωση επεξεργασμένου φοινικελαίου δεν είναι καινούρια νέα. Υπάρχουν μερικοί ακόμα λόγοι για τους οποίους οι εκφοβιστικοί τίτλοι όπως «η nutella προκαλεί καρκίνο» είναι αβάσιμοι:

  1. Όλο το πόρισμα της EFSA στηρίχθηκε σε μελέτες σε πειραματόζωα. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι μόνο μακρινές εκτιμήσεις κινδύνου μπορούμε να κάνουμε για το τι ακριβώς συμβαίνει στους ανθρώπους.
  2. Οι γλικιδυλικοί εστέρες (GE) που συσχετίστηκαν με τον καρκίνο σε καμία περίπτωση δεν περιέχονται μόνο στο φοινικέλαιο (ή μόνο στη nutella): αντιθέτως εντοπίζονται σε σημαντικές ποσότητες στις τηγανιτές πατάτες και τα πατατάκια, στις ζύμες σφολιατοειδών, στα κέικ και τα μπισκότα αλλά και στα βρεφικά γάλατα (!). Κατ’ επέκταση, είναι πολύ μονομερές να κατηγορούμε μόνο την nutella για τις όποιες επιπτώσεις.
  3. Το πόρισμα αναφερόταν συγκεκριμένα στο φοινικέλαιο που επεξεργάζεται σε θερμοκρασίες άνω των 200ο C, κάτι το οποίο δεν ισχύει για την παρασκευή της nutella όπως δηλώνει η υπεύθυνη εταιρία. Για την ακρίβεια, σύμφωνα με το ίδιο πόρισμα, τα επίπεδα των γλικιδυλικών εστέρων μειώθηκαν δραματικά μεταξύ του 2010 και του 2015 στη βιομηχανία τροφίμων, σαν αποτέλεσμα των αλλαγών στον τρόπο επεξεργασίας των ελαίων.
  4. Από το Μάιο του 2016 κανένα ευρωπαϊκό όργανο ή διεθνής οργανισμός δεν έχει ζητήσει καμία ανάκληση προϊόντος nutella, κρίνοντας ότι ο κίνδυνος δεν είναι τόσο υψηλός.

 

Έχοντας πει όλα τα παραπάνω, είναι σημαντικό να τονίσουμε επίσης τα εξής:

  • Το πόρισμα συγκεκριμένα δείχνει ότι τα νεογνά και τα μικρά παιδιά είναι πιο επιρρεπή στις πιθανώς τοξικές ουσίες, λόγω του μικρού τους όγκου. Για το λόγο αυτό, ειδικά αυτές οι ομάδες πληθυσμού καλό είναι να απέχουν όσο το δυνατόν περισσότερο από την κατανάλωση επεξεργασμένων τροφίμων που περιέχουν φοινικέλαιο ή άλλα επεξεργασμένα έλαια (δείτε παραπάνω για λεπτομέρειες), όπως και από τα βρεφικά γάλατα (εφόσον υπάρχει αυτή η δυνατότητα).
  • Η EFSA έχει παραπέμψει το πόρισμα στα αρμόδια όργανα της ΕΕ για περαιτέρω έρευνες και δεν είναι απίθανο σύντομα να οριστεί ένα χαμηλότερο ανώτερο όριο για την περιεκτικότητα των τροφίμων σε γλικιδυλικούς εστέρες.

Τελικά, πόσο κινδυνεύουμε;

Πιθανώς καρκινογόνες ουσίες υπάρχουν σε πολλά πράγματα που καταναλώνουμε ή κάνουμε καθημερινά (σκεφτείτε το κάπνισμα για παράδειγμα, την κατανάλωση αλλαντικών ή την καθιστική ζωή) χωρίς αυτό σε καμία περίπτωση να σημαίνει ότι θα νοσήσουμε απαραίτητα με καρκίνο – τα πάντα είναι θέμα ποσότητας.

Για το λόγο αυτό, είναι σήμερα πιο σημαντικό από ποτέ να φροντίζουμε τη διατροφή μας έχοντας στη βάση της όσο το δυνατόν ανεπεξέργαστα τρόφιμα αλλά και να προσέχουμε συνολικά τις συνήθειες του τρόπου ζωής μας.

Στο ίδιο πλαίσιο, η περιστασιακή κατανάλωση nutella ή άλλων συσκευασμένων τροφίμων δεν είναι τόσο επιβαρυντική εφόσον αποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα στον τρόπο που διατρεφόμαστε!

 

ΥΓ: Για όσους από εσάς είστε λάτρεις της πραλίνας φουντουκιού, μην ξεχνάτε ότι υπάρχει πάντα η δυνατότητα να φτιάξετε τη δική σας, σπιτική πραλίνα! Δείτε μια ενδιαφέρουσα συνταγή εδώ.

 

Πηγές:

Kamal Patel. “Does nutella cause cancer? A deeper look.” Examine.com. Accessed 24/1/2017

WWF. “Which everyday producsts contain palm oil?” Accessed 24/1/2017